این دومین یادداشتی است که دربارهی تاثیر خرید گوشی هوشمند بر زندگیام مینویسم. در قسمت قبل دربارهی نقشه نوشتم. در این قسمت به روابط میپردازم.
روی ملافهی سفید تخت دراز کشیدهام. اتاق را بهتازگی تحویل گرفتهام و بوی شویندهها که بسیار خوشایندم است، هنوز از هوا پاک نشده. در گوشی هوشمندم، روشهای گوناگون ملاقات با افراد محلی و گردشگران را امتحان میکنم. بهلطف سرعت بالای اینترنت، اپلیکیشنهای مختلف را بهسرعت نصب و مورد آزمایش قرار میدهم. از اپلیکیشنهای dating گرفته تا شبکههای اجتماعی پرطرفداری که عضو آنها هستم، از هیچ گزینهای صرف نظر نمیکنم.
آزمون و خطاها، در دو روز اول کاملاً بینتیجه میماند و هیچ ملاقات حقیقیای را برایم رقم نمیزند. در روز سوم سرویس CouchSurfing را امتحان میکنم. کوچسرفینگ قابلیتی به نام هنگاوت دارد که کارش پیدا کردن افرادی در اطراف جهت ملاقات است. به چند نفر از لیست افراد حاضر برای ملاقات درخواست میفرستم (لازم نیست پیغامی بنویسم یا دنبال بهانه برای بار کردن سر بحث باشم، تنها لمس کردن دکمهی Say Hello کافیست). تا حد خوبی از نتیجه شگفتزده میشوم. صبح با مسافری ایرانی به بازدید از موزهی هنر مشغول میشوم و در خلال وارسی تابلوها برای هم داستان میگوییم و ظهر با معلمی از ژاپن ملاقات میکنم. آنقدر اوقات خوشی برای همهمان فراهم شده که شب دوباره دستهجمعی ملاقات میکنیم.
کاربری اصلی شبکههای اجتماعی پرطرفدار دنیا، یعنی فیسبوک، یوتیوب، اینستاگرام و توییتر (و تلگرام بهطور خاص در ایران) در درون خود این سرویسها تعریف شده است و همهی تلاش توسعهدهندگانشان، علاقهمند نگه داشتن کاربر به استفاده از این کاربریست. ملاقات حضوری آدمها بهواسطهی این امکانات، در بهترین حالت محصول جانبی (by-product) آنهاست. برای نمونه، اینستاگرام خودش را اینگونه معرفی میکند: «راهی ساده، بامزه و خلاقانه برای ثبت، ویرایش و بهاشتراکگذاری عکسها، ویدیوها و پیامها با دوستان و خانواده». نه تعریف اینستاگرام اشارهای به بسط روابط بینفردی آدمها دارد، و نه امکاناتش چنین چیزی را میرساند. من نیز بارها بهمدد شبکههای اجتماعی افراد گوناگونی را ملاقات کردهام، اما هزینه-فرصت فراهم شدن چنین ملاقاتهایی، در قیاس با زمانی که ملاقات حضوری افراد در اولویت محصول باشد، بسیار بالاست (ترتیب دادن ملاقاتهای کوچسرفینگ که در بالا شرحش آمد، دقایقی بیش وقت نگرفت).
تکنولوژی و اینترنت میتواند آدمها را به یکدیگر نزدیکتر و روابط بینفردی را تسهیل کند. شاید بهتر باشد پاسخ به این پرسش را که چرا پرطرفدارترین شبکههای اجتماعی دنیای وب اکنون چنین نمیکنند، در درون فرهنگ و خواستههای کاربران این شبکهها جستوجو کرد و نه در ذات تکنولوژی. تکنولوژی، به ذات منزویساز بشر نیست.